Jak budowano świątynie greckie

Najstarsze formy kultu praktykowane poprzez ludy zamieszkujące obecną Grecję nie wiązały się z budową stałych świątyń. Wczesne sanktuaria to święte gaje czy wzgórza. Ołtarze na starcie lokowano na wolnym powietrzu. Świątynia grecka, inaczej niż na przykład. kościół, synagoga czy meczet, nie była miejscem zgromadzeń. Znacząca większość uroczystości odbywała się publicznie, w przestrzeni miejskiej, jednak lokal mieszkalny bóstwa był miejscem przechowywania imażu – posągu kultowego, a także wotów.Budowle bardzo często zostały orientowane. W ośrodkach miejskich lokowano je bardzo często w najważniejszych umiejscowieniach (por. akropol, agora).Historia świątyń greckichDo najstarszych zabytków architektury sakralnej z ziem greckich należą ruiny świątyni z wyspy Keos, wzniesionej prawdopodobnie już w XVIII wieku p.n.e. Wczesne budowle nie zachowały się, budowano je bowiem z nietrwałych materiałów, suszonej na słońcu cegły (por. adobe) i drewna.Archeolodzy poznali lepiej świątynie z okresu archaicznego, budowane od IX-VIII w. p.n.e. Zaczął się wtedy szybki rozwój nowych form, budowle zaczęto wznosić z kamienia, powiększyły się rozmiary brył. Kilka świątyń wznoszono w okresie klasycznym. Począwszy od  III wieku p.n.e. liczba nowych wymagań spadała. Wreszcie w I w. p.n.e. zaprzestano budowy świątyń, oprócz obiektami o małych rozmiarach i lokalnym znaczeniu. Tradycyjne miejsca kultu zostały jednak konserwowane i odnawiane, także wtedy, gdy Grecja stała się częścią imperium rzymskiego. Chrystianizacja Rzymu i jego prowincji zakończyła rozwój antycznych świątyń greckich. Stare obiekty zmieniły funkcje, wiele popadło w ruinę. Chrześcijańskie kościoły budowano już według nowych wzorów (por. bazylika) dostosowanych do nowej liturgii. Zamysł i typy świątyń greckichWczesne budynki kultowe miały łatwy plan i formę megaronu. Budynek przekryty był dwuspadowym dachem, wysuniętym przed ścianę frontową i wspartym na dwóch kolumnach. Pomiędzy wysuniętymi ścianami wydzielona była w ten metodę niewielka przestrzeń przedsionka, pronaosu. Wewnątrz budynku znajdowało się pojedyncze pomieszczenie z płaskim stropem, naos. Ten rodzaj świątyni określany jest jako templum in antis.